Jaap Scholten - Oostwaarts! & Kameraad Baron

Zondag 21 november 2010 - Vanavond wordt de eerste aflevering uitgezonden van de VPRO-serie 'Oostwaarts!'. Deze serie wordt gepresenteerd door schrijver Jaap Scholten, die zelf al jaren met zijn Hongaarse echtgenote en zonen in Hongarije woont. Holland Doc, Oostwaarts! begint om 20.15 op Ned 2.

Aflevering 1: Noblesse Oblige

Op 3 maart 1949 werd de gehele Hongaarse aristocratie van Transylvanië van hun bed gelicht door de oprukkende communisten. Iedereen kreeg een half uur om zijn biezen te pakken en werd vervolgens meegenomen of op straat gegooid en aan zijn lot overgelaten.

Jaren van terreur en restricties volgden voor deze groep van 'voormalige exploitanten'. De traumatische ervaring van die nacht en de jaren van vernedering daarna vormen binnen de adellijke kringen een collectieve herinnering. Tegelijkertijd werden ook de herinneringen aan de mooie jaren van weleer gekoesterd en doorgegeven aan kinderen en kleinkinderen. Deze generaties worden nu in staat gesteld de kastelen van hun familie weer terug te krijgen. Meestal zijn die nog in gebruik door overheidsinstanties, als boerenbedrijf, weeshuis of ziekenhuis.

Jaap Scholten, via zijn Hongaarse vrouw goed bekend met het aristocratische milieu, praat met oude adellijke vrienden en jonge aristocraten. Wat betekent het nog in deze moderne tijden om een aristocraat te zijn? Is er nog animo bij de bevolking voor de terugkeer van deze orde? Slagen zij erin om hun positie te heroveren en daar invulling aan te geven?

Kameraad Baron

Afgelopen vrijdag werd in het Amsterdamse theater Desmet ook het nieuwe boek van Jaap Scholten Kameraad Baron gepresenteerd. 

Scholten sprak met hen over het rijke verleden en over de verschrikkingen van het communisme. Met de jongste generatie aristocraten zocht hij truffels in de wouden van Transsylvanië en sprak hij over de gerestitueerde bezittingen en de toekomst: hoe weer iets op te bouwen in een land dat zich in een moreel vacuüm bevindt?