Karády Katalin, 'Een sigaret komt ten einde'

Vrijdag 10 december 2010 - Afgelopen woensdag was het precies honderd jaar geleden dat de in Hongarije beroemde actrice, filmster en zangeres Katalin Karády werd geboren. Op 8 december 1910 zag ze als Katalin Kanczler in Kőbánya, Boedapest, als een van zeven kinderen in een arbeidersgezin het levenslicht. Ze heeft in de jaren twintig zelfs een tijd in Nederland doorgebracht, als een van de vele Hongaarse kinderen die toen met de kindertreinen naar Nederland kwamen om daar aan te sterken.

Volgens eerdere bronnen zou Katalin eigenlijk pas in 1912 geboren zijn, maar na speurwerk en gesprekken met bekenden van Katalin bleek dat 1910 het juiste geboortejaar is. In de jaren dertig en veertig speelde ze in vele films en toneelstukken en de door haar gezongen liederen kent menig Hongaar uit zijn hoofd. Met haar diepe warme en soms wat rokerige stem weet ze tot op vandaag nog elke weemoedige snaar te raken en tegelijk met een zachtheid en lichtheid van toon het ondragelijke bestaan te verlichten. Karády werd wel vergeleken met haar tijdgenoten Marlene Dietrich en Zara Leander. Ook Katalin was net als die twee donkerstemmige vrouwen een eigenzinnige en pittige dame met een zeer sterke uitstraling.

In 1951 vertrok Katalin Karády uit Hongarije en via verschillende landen kwam ze uiteindelijk in New York terecht waarna ze een min of meer teruggetrokken bestaan leidde. In de jaren zeventig en tachtig kwam er in Hongarije een Karády revival, haar films werden weer gedraaid en de originele opnames van haar liederen werden op verschillende platen uitgebracht. Karády overleed in New York op 8 februari 1990, vlak na de omwenteling van 1989. Ze werd overgebracht naar Hongarije en lag voorafgaand aan de begrafenis opgebaard in een zeer druk bezochte Szent István Basiliek. Hongarije had haar geliefde filmdiva terug, maar helaas te laat om haar in een nieuw en vrij Hongarije levend te kunnen eren.

Hamvadó cigarettavég (Een sigaret komt ten einde)

Halálos tavasz (Dodelijke lente)

Gyűlölöm a vadvirágos rétet  (Ik haat de wilde bloemenweide)

Hiába menekülsz (Je vlucht tevergeefs)

>>>> Door: Tom de Smet