Buitenlandse bezitters Hongaarse grond riskeren gevangenisstraf

Woensdag 20 juni 2012 - Voor buitenlanders die in Hongarije middels een 'zsebszerződés' (letterlijk: 'zakcontract') hun aankoop van Hongaarse grond hebben geregeld of hebben laten regelen, wordt 2013 een zeer spannend jaar. Vanaf 1 juni 2013 kunnen dan zowel de kopers en verkopers, maar ook de bij de illegale verkoop betrokken notarissen, advocaten en ambtenaren, gestraft worden met 1 tot 5 jaar gevangenis.

Toen Hongarije lid werd van de Europese Unie, werd tegelijk ook de afspraak gemaakt dat het moratorium op grondverkoop, vooral landbouwgrond, in 2011 zou vervallen. Maar Hongarije, die niet zomaar haar grond vrij verkoopbaar wil maken, heeft van de EU uitstel gekregen tot medio 2014, daarna zal ook grond in Hongarije te koop moeten komen voor niet-Hongaren.

Om als buitenlander grond te kunnen kopen heb je dus, in ieder geval op papier, een Hongaarse eigenaar nodig. Vanaf de jaren negentig werd zo via verschillende juridische constructies grond verkocht aan voornamelijk Oostenrijkers en Duitsers, maar ook aan andere buitenlanders. In 2001, tijdens het eerste premierschap van Viktor Orbán, lagen er al plannen klaar om deze wijze van grondverkoop tegen te gaan. Vorig jaar kwam de Jobbik partij met een voorstel ter verscherping van de wet, en leden van die partij gingen ook zelfstandig, buiten het Ministerie van Justitie om, actief onderzoek doen naar illegale verkopen om de daders ervan voor het gerecht te krijgen. Zoltán Magyar, partijlid van de Jobbik en tevens lid van de Landbouwcommissie liet een paar maanden geleden op televisie weten door te zullen gaan met deze, zoals hij het zelf noemt, 'Razzia's ter bescherming van de Hongaarse grond'.

Omdat het ook mogelijk gaat worden voor de Hongaarse staat om de met een zakcontract verkregen grond te onteigenen, maken vooral Oostenrijkse boeren die in het westen van Hongarije landbouwgrond bezitten, zich grote zorgen. 'We betalen belasting in Hongarije', zeggen ze. 'En we scheppen veel werkgelegenheid dus waarom gaan we zo bestraft worden?' De nu verscherpte wet, waarmee de regering een maand geleden naar buiten kwam, kan, zoals een Hongaarse makelaar liet weten, ook gevolgen hebben voor buitenlanders die betrokken zijn bij 'kleinere' zaken zoals de illegale aankoop van een wijngaard.

Er komt nog wel een overgangsperiode van een half jaar waarin daders zichzelf aan kunnen geven en de straf kunnen ontlopen. Wanneer die periode ingaat en eindigt is niet erg duidelijk. Uit sommige bronnen blijkt dat het enkel voor Hongaarse mede-daders zal gelden en dat de buitenlandse kopers hoe dan ook gestraft zullen worden. Maar ook wordt erover gesproken dat alle betrokkenen die zichzelf aangeven in die overgangsperiode niet strafrechtelijk vervolgd zullen worden.