De tegelkachel: weetjes over stookhout
Vrijdag 19 februari 2010 - Nederlanders in Hongarije worden vaak geconfronteerd met een nieuw fenomeen; de tegelkachel. In dit laatste artikel van de serie ‘De Tegelkachel' vertellen we meer over stookhout.
Hout is de oudste en meest milieuvriendelijke brandstof op aarde. Het is ook nog de enige echt duurzame brandstof. Hout kan immers oneindig worden aangeplant. Naast hout uit productiebossen, waar nieuwe aanplant de gekapte bossen vervangt, is er volop schoon en droog afvalhout voorradig.
| Houtsoorten | |
| Als stookhout kunnen het beste langzaam groeiende houtsoorten worden gebruikt. Geschikte houtsoorten zijn beuk, eik, haagbeuk, es, els, fruitboom, acacia en berk. Zij geven mooie vlammen en veel houtskool dat langdurig blijft gloeien. | |
| Goede houtsoorten | |
| Beuk: | |
| Uitstekend brandhout. Het heeft een hoog warmtegevend vermogen, droogt snel en komt courant voor. Moet onmiddellijk na het zagen en klieven op een beschutte plaats worden opgeslagen, anders rot het snel en verliest het zijn warmtegevend vermogen. | |
| Eik: | |
| Uitstekend brandhout. Kan het beste twee jaar - aan de stam - op een onafgedekte plaats worden bewaard zodat de regen de tannine kan verwijderen. Daarna nog een jaar - gezaagd en gekliefd - op een beschutte plaats bewaren voordat het in de haard mag. | |
| Es, Els, Haagbeuk, Fruitbomen: | |
| Uitstekend brandhout. Moet onmiddellijk na het zagen en klieven op een beschutte plaats worden opgeslagen. | |
| Acacia: | |
| Uitstekend brandhout. Makkelijk te splijten. Dient net zo te worden behandeld als eikenhout (tanninerijk). | |
| Berk: | |
| Een loofboom met zacht hout, heeft een zeer hoog warmtegevend vermogen, maar verbrandt snel: wordt gebruikt om het vuur aan te maken (of opnieuw aan te wakkeren). Moet onmiddellijk na het zagen en klieven op een beschutte plaats worden opgeslagen. | |
| Slechte houtsoorten | |
| Wilg, Linde, Populier, Kastanje: | |
| Branden slecht en geven weinig warmte. | |
| Naaldbomen: | |
| Geven veel warmte, maar verbranden snel en geven knetterende vonken. De harsen die ze bevatten vervuilen het rookafvoerkanaal, inclusief de schoorsteen, en zullen snel de werking van de kachel negatief beïnvloeden. | |
| Onbruikbaar hout | |
| Chemisch behandeld hout, zoals telefoonpalen en spaanplaat, is als stookhout niet bruikbaar. Het veroorzaakt een snelle vervuiling van kachels en schoorstenen en kan giftige dampen veroorzaken. | |
|
Droog hout |
|
|
Droog hout betekent dat de sappen van de boom zijn opgedroogd. Het gaat dus niet zozeer om droog aan de buitenkant (regenwater), maar om de sappen die van nature in de boom aanwezig zijn. Om het vocht uit het hout te krijgen, moet het hout één à twee jaar buiten liggen in de zon en wind en beschut tegen de regen om verrotting tegen te gaan. Houtsoorten met een hoog tanninegehalte - eikenhout en acaciahout - verdienen een afwijkende behandeling (zie: Eik). Vocht verlaagt het energiegehalte van hout en vertraagt het verbrandingsproces. De aanwezigheid van grote hoeveelheden waterdamp verlagen de temperatuur van de verbrandingsgassen en veroorzaken dat een deel van de verbrandingsgassen uit het hout niet verbrandt. Onverbrande gassen en deeltjes (van verschillende stoffen) veroorzaken een grotere vervuiling, terwijl de slechte verbrandingsdamp het vuur verder afkoelt, meer rookgas veroorzaakt en de efficiëntie van het proces verlaagt. |
|
| Opslaan van stookhout | |
| Stookhout kan het beste gekliefd worden opgeslagen. Stukken van ca. 30 cm lang en ca. 13 - 18 cm doorsnede zijn goed. Schaf stookhout in eerste instantie voor twee winters aan. Zo kan aan het einde van het eerste stookseizoen weer opnieuw worden besteld voor het derde jaar, terwijl de voorraad voor het tweede jaar aanwezig is dat twee jaar de tijd heeft gehad om te drogen. Het is een goed idee om stookhout aan te schaffen zodra je weet dat je een houtkachel wilt laten bouwen! | |
| Tips voor het opslaan van stookhout: | |
| 1. Zorg dat het beschut is tegen regen. 2. Zorg dat het hout vrij van de grond ligt zodat optrekkend vocht kan worden voorkomen (laat bijvoorbeeld de pallet eronder zitten of plaats latjes). 3. Zorg dat de wind vrij toegang heeft, zodat het drogen wordt bevorderd. |
|
| Sla hout buiten op in een houtopslag of onder een afdak. Een paar oude dakpannen kunnen uitstekend dienst doen als bescherming tegen regen, maar een stuk plasticfolie voldoet ook. In schuur of garage droogt het hout niet en zal snel schimmel ontstaan. |
Stookhout moet droog zijn. Hoe droog het hout is, wordt uitgedrukt in het percentage vocht in het hout. Vers gekapt hout heeft een vochtgehalte van ongeveer 50%. Na een jaar drogen daalt dit tot zo'n 25% en na twee tot drie jaar drogen tot 20-15%. Goed stookhout heeft een vochtgehalte van minder dan 20%. Onvoldoende gedroogd hout brengt schade toe aan het rookafvoerkanaal en heeft een negatieve invloed op de werking van de kachel. Stoken met vochtig hout levert een sissend vuur met grote rookontwikkeling op. |
 |
 |
|
Gekliefd in stukken van ca. 30 cm |
In de zon, in de wind, droog onder |
Onder folie kan natuurlijk ook. |
| >>>> Door: Jos van Kampen |
| >>>> De auteur is kachelbouwer in Hongarije. Voor meer informatie over houtkachels lees hier verder. |