Uit de wind, voor je eigen bestwil

Vrijdag 9 december 2011 - 'Ach, het is nu eenmaal het seizoen'. Met woorden van deze strekking deed premier Viktor Orbán deze week de downgradings door Moody's af als een noodzakelijk kwaad, dat eens in de zoveel tijd op natuurlijke wijze plaatsvindt. Hij heeft wel gelijk, niet alleen Hongarije krijgt nu klappen. Het regent momenteel overal downgradings als in een vette moesson, daar ontkomen andere landen ook niet aan.

Opvallend is dat Orbán nu wel mag zeggen dat er financiёle aanvallen op Hongarije plaatsvinden, terwijl minister van Economische Zaken György Matolcsy vorige week daarom nog werd weggesluisd, de stilte in, de ijskast in. In de Hongaarse media viel deze week daar veel over te lezen. Verschillende bronnen vanuit het parlement meldden dat Matolcsy voor zijn eigen bestwil uit de wind wordt gehouden. Zodat hij de kans niet krijgt om nog meer fouten te maken, en ook om het IMF en de EU niet verder te ontgrieven. Voor zijn eigen bestwil? Het gaat hier om de bestwil van de totale Hongaarse regering die klem zit en het zich niet kan veroorloven om de nieuwe risee van economisch Europa te worden. Wat Matolcsy niet mag zeggen, zegt ome Orbán nu wel. Hij weet goed hoe hij aan de ene kant zijn volk moet bespelen, en aan de andere kant hoe hij zijn meer bedachtzame wijze van theater maken toont aan wie het maar wil geloven. Jantje lacht, Jantje huilt, precies zoals het hem uitkomt.

Enfin, minister Matolcsy is weer 'terecht'. Hij mag zich nog bemoeien met interne economische zaken en zelfs nog wat plannen maken voor de lange termijn, maar de onderhandelingen met het IMF en de EU, daar is hij niet bij. Een jongere eend in de bijt die wel mee mag doen én zijn kans nu schoon ziet, is Antal Rogán, tevens burgemeester van het vijfde district (centrum) van Boedapest. Hij heeft enige kennis van het economisch speelveld, maar vooral in het sociale verkeer valt hij goed in de smaak. Als een 'perfecte' schoonzoon weet hij zijn, veelal oudere, kiezers te paaien. Sinds hij burgemeester is hebben bejaarden in het centrum vele feestjes met hem mogen meemaken, kunnen ze aardappelen kopen tegen een spotprijsje, in mei staan de geraniums voor ze klaar en met kerst krijgen ze een miezerig boompje. Elke maand staat het districtskrantje, onafhankelijk!, vol met artikelen over Rogán en de blije bejaarden. Eens kijken hoe blij hij het IMF en de EU gaat maken met zijn glimlach. Maar alle hoop is pas echt gevestigd op minister Tamás Fellegi, die voor Hongarije de onderhandelingen gaat voeren. En die zelfs nu aan premier Orbán heeft gevraagd zijn functie als minister te mogen neerleggen. Hij wil zich goed kunnen concentreren op het komende zware werk. Is er dan toch wijsheid in de Hongaarse politiek?

Wijsheid achteraf:

Iedereen had kunnen weten dat Hongarije naar het IMF en de EU zou stappen, en dat het geschreeuw van Viktor Orbán enkel voor eigen parochie is. Orbán: 'Het IMF komt er bij ons niet meer in. Ik stap op als het IMF erbij gehaald wordt. Ze vallen ons aan!'  Maar in de ingekorte versie van het economisch hervormingsplan 'Széchenyi terv' eerder dit jaar gepubliceerd op de website van de regering, staat geschreven dat Hongarije, als het moeilijk wordt, naar het IMF zal stappen. Heeft Orbán die stukken wel gelezen?

Hungary would have to turn again to the IMF for financial assistance. This would mean that we would have to implement a package with conditions compiled by our creditors instead of a family and work-friendly, competitiveness-increasing structural reform programme, which was made by ourselves and for ourselves. This would include more severe steps in addition to heavy losses suffered during the crisis."

Complete Engelstalige samenvatting van het Széchenyi terv: Hungary's Structural Reform Programme