Steeds minder Hongaren, en die zijn somberder dan ooit

Woensdag 4 november 2009 - Het gaat niet echt goed met de Hongaren. Deze conclusie kan worden getrokken uit recent onderzoek van het Hongaarse Bureau voor de Statistiek (KSH). Hebben we de bekendmaking van de resultaten van een wereldwijd onderzoek van het Amerikaanse onderzoeksbureau Gallup nog niet achter de rug, of KSH gooit er de uiterst negatieve resultaten van haar eigen cijfers overheen, gevolgd door een onderzoek van het Hongaarse opinie-onderzoeksbureau Tárki in opdracht van de UniCredit bank. Volgens Gallup zijn Hongaren zo ongeveer het meest pessimistische volk op de wereld. Gezien de relatieve levensomstandigheden zijn ze dat ook: enkel Derde Wereldlanden als Haïti, Burundi en het vroeger zo welvarende Zimbabwe gaan hen voor (van onderaf gezien).

In de Europese Unie is Hongarije de absolute negatieve topper. En de relatieve zelfmoordratio is één der hoogste in de wereld. Nu de grauwe korte winterdagen in aantocht zijn, begint het seizoen in Hongarije waarin somberheid welig tiert en elk lichtpuntje met wantrouwen wordt bekeken. Kortom, volgens de Hongaar, aldus het onderzoek, is het land waarin ze leven een donkere vijver. 'Van de koele meren des doods' van Frederik van Eeden schiet mij hier te binnen. Enkel fatalisme en pessimisme.

Somberheidsvirus

Uit de cijfers van KSH blijkt dat er iets meer dan tien miljoen Hongaren zijn. Volgens het Ministerie van Justitie is dat dus niet het geval, er zou verkeerd zijn geteld. De vele buitenlanders die in Hongarije wonen zijn meegeteld en moeten dus van het totaal worden afgetrokken. Maar ondanks het feit dat het Ministerie en KSH rollenbollen over het precieze aantal, zegt KSH dat volgend jaar er zeker minder dan tien miljoen Hongaren zullen zijn. Nu zijn er 10.020.000 Hongaarse hoofden geteld, elfduizend minder dan vorig jaar. Het ministerie van Justitie houdt het op 9,9 miljoen. Bijna 185.000 zijn officieel geregistreerde immigranten, 2 % van de bevolking. In de oude lidstaten van de Europese Unie is dat ongeveer 9-10% van de bevolking. Het ziet het er dus niet naar uit dat potentiële immigranten besmet zijn geraakt met het somberheidvirus, zij trekken juist met een wijde boog om de Hongaarse laagvlakten heen. Achteraf gezien lijkt het erop dat ondanks de populariteit van deze omgeving zelfs de hier binnnengetrokken Avaren, Mongolen en Turken gelijk hebben gehad door zich uit uit deze nevelen van somberheid terug te trekken naar vrolijker oorden. Nu rest het Karpatenbekken niets anders dan een snel vergrijzende Hongaarse populatie.

Bevolking neemt af

Vergrijzing is de belangrijkste reden voor de terugloop van de Hongaarse populatie. In de strijd tegen de vergrijzing zou immigratie een grote rol kunnen spelen, maar zoals eerder gezegd, is dat een moeizaam traject. Hoe groot de vergrijzende populatie is en hoe extreem die in de toekomst zal gaan groeien, wordt duidelijk uit het rapport van het Hongaarse opinieonderzoeksbureau Tárki, dat in opdracht van de UniCredit bank onderzoek naar de toestand van de Hongaarse bevolking uitvoerde. Als deze trend zich voortzet, zal de bevolking tot het jaar 2050 met maar liefst 12% afnemen. Dit zijn volgens Tárki de vooruitzichten van het Europese Bureau voor de Statistiek. Er zijn, hoe kan het ook anders, nog veel pessimistischere voorspellingen. Overigens is de trend dat verschillen tussen de Oost-Europese landen onderling afnemen en dat een groter verschil optreedt met de blijkbaar meer vruchtbare Noordwest-Europeanen. De levensverwachting zal wel stijgen. Gemiddeld mag de Hongaarse man 78 jaar leven tegen die tijd. In Oostenrijk is dat dan 84 jaar. Het verschil in levensverwachting bij mannelijke bewoners van Boedapest en die in plattelandsgemeenschappen is groot. De Boedapester mag ondanks smog, files, drukte en stress gemiddeld vier jaar langer leven dan zijn familieleden op het platteland.

Kerken willen meer kinderen

Daarnaast heeft Hongarije per 100.000 inwoners ook nog eens het hoogste sterftecijfer met kanker als doodsoorzaak en loopt het daarmee voor op de andere nieuwe lidstaden van de Europese Unie. Onder meer drankconsumptie, roken en ongezond eten maken het leven van Hongaren aanzienlijk korter. Ook stijgt het aantal eenpersoons huishoudens enorm en worden er steeds minder kinderen geboren. Conservatieve partijen zien nu heil in een hogere kinderbijslag, de kerken voeren de druk op hun leden op om méér kinderen te krijgen, maar als we naar de resultaten van Gallup kijken is er zeker nog een lange weg te gaan op sociaal-economisch vlak om de psyche van de Hongaar een wat vrolijker karakter te geven.