Huzaren op Prinsjesdag
Maandag 14 september 2009 - Natuurlijk hebben de Hongaren geen directe of politieke invloed op de Nederlandse Prinsjesdag, maar de van oorsprong Hongaarse legereenheid is er wel degelijk bij betrokken. De Huzaren, want daar hebben we het over, vervullen al jarenlang een belangrijke rol in de begeleiding van het Nederlandse staatshoofd bij officiele gelegenheden en vervullen ook een rol als paleiswacht. Vanwege hun grote betrokkenheid bij het Koninklijk huis worden ze ook wel het "hofregiment" genoemd terwijl de rode kleur van hun uniformen hen de bijnaam "rode huzaren" op leverde.
Nu zijn de Huzaren weer volop in het Nederlandse nieuws in verband met de voorbereidingen en repetities voor Prinsjesdag. De Huzaren - die als cavaleristen voor het eerst in Hongarije bekend werden - vormen ook in Hongarije de meest gevierde eregarde bij officiële gelegenheden. Over het ontstaan van de Huzaren doen verschillende verhalen de ronde en voor een van de aardigste verhalen kijken we hieronder terug in de Hongaarse geschiedenis.
Hongarije is lang door de Turken overheerst. Dat was geen vrolijke tijd en de manier waarop Hongarije onder de Turken (het tweede Osmaanse Rijk) heeft geleden en er later afscheid van heeft genomen, staat schitterend beschreven in het geromantiseerde en zelfs naar het Nederlands vertaalde boek van Géza Gardonyi 'de Sterren van Eger'. Volgens dat boek werden de Turken vanuit het bedreigde Wenen en vanuit de kazematten van de burcht in Eger terug geslagen. De kazematten zijn nog steeds toegankelijk.
Het terugslaan van de Turken door de Oostenrijkers betekende voor de Hongaren weinig meer dan dat de plaats van de Turken door de Oostenrijkers werd ingenomen. Dat was niet eens zo vreemd omdat na de terugtocht van de Turken een arm, in grote mate uitgemoord en ontvolkt land over was gebleven. Om Hongarije weer "bruikbaar" te maken moest eerst de bevolking worden aangevuld. Daarom kwam een groot aantal Oostenrijkers naar Hongarije, om de topposities in te nemen, maar ook werden Duitsers uit het Schwabengebied (de Donau-Schwaben) geïmporteerd en zelfs Vlamingen en Hollanders waren welkom. Vervolgens richtten de Oostenrijkers in Hongarije een nieuwe rechtsorde op met onder meer een nieuw leger.
De soldaten daarvoor werden onder de arme bevolking geworven door naar de dorpen te gaan en er feesten te organiseren met muziek, veel drank en lieftallige bereidwillige meisjes om de jonge mannen te lokken. Bekend van deze feesten is nog de muziek, die nu deel uitmaakt van de Hongaarse volksmuziek en vooral populair is bij de typisch Hongaarse bruiloften: de "verbunkos", een verhongaarste Duits-Oostenrijkse benaming waarin het doel, het werven (Werbung), duidelijk herkenbaar is. Wanneer de jonge lieden voldoende dronken waren gevoerd en uitgeput van het dansen, werden de goed voorbereidde contracten op tafel gelegd en hoefden de knapen hun inlijving alleen nog maar te ondertekenen.
Alleen..., niet voor alle nieuwe soldaten waren er genoeg paarden beschikbaar. Feitelijk was er voor iedere twintig soldaten maar één paard beschikbaar. De soldaten werden daarom in een lijn opgesteld en in het Hongaars afgeteld: egy (1), kett? (2), három (3) tot en met húsz (20) ... HUSZ ÁR (jij bent de twintigste ár = prijs, nummer).
De wereldberoemde Hongaarse Huzaren, als trotse legereenheid in vele landen, is dus uit pure armoede ontstaan. Zouden de trotse militairen die in Den Haag naast de Gouden koets zullen lopen nog weten waar hun naam van afstamt?
>>>> Auteur: Frits Niessen