Geen doodstraf in Hongarije
Woensdag 3 juni 2015 - Het valt allemaal wel mee, het loopt zelfs met een sisser af. De laaiende koppen in de internationale media de laatste maand, over dat Hongarije de doodstraf weer wil invoeren - waarvan helemaal geen sprake was, maar voor het gemak door die media (met The Guardian aan kop) uit verband werd gerukt - blijken ongegrond. Premier Viktor Orbán heeft het deze week nog eens scherper gesteld: ’Er komt geen doodstraf, die intentie hebben we niet.’Daar ging wel eerst nog even een heldere uitspraak van de voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker aan vooraf. Die liet in een interview in de Süddeutsche Zeitung begin deze week weten: ’Als Hongarije de doodstraf zou herinvoeren, dan betekent dat een scheiding met de EU.’ Orbán kiest dus eieren voor z’n geld, de relatie met de EU is belangrijker dan zijn eigen nationale faam. De druk vanuit de EU en de EVP zal hem overstag hebben doen gaan, hoewel er ook vanuit eigen kring en vanuit de christelijke coalitiepartij KDNP en de Hongaarse Katholieke Kerk zware kritiek kwam.
Premier Orbán heeft inderdaad niet letterlijk gezegd dat Hongarije de doodstraf wil invoeren, maar dat er een openbaar debat in Hongarije, en in een later stadium ook in de EU, over gevoerd zou moeten worden. De Europese Unie stond, terecht, meteen op de achterste benen. Elke lidstaat, dus ook Hongarije, heeft de grondbeginselen van de EU getekend en dat houdt in dat de doodstraf taboe is.
Dat je een debat in eigen land wil voeren over dit soort van grote thema’s betekent nog niet dat je het ook daadwerkelijk invoert. Maar Orbán, altijd in voor een wat stevig woordgebruik gooide onlangs in Straatsburg nog wat olie op het vuur. ’Wij Hongaren spreken ronduit over zware zaken, we zijn een open volk’. Wel, over die zogenaamde openheid van Hongaren verschillen de meningen. En Orbán mag dan misschien wel luid en duidelijk spreken, daarbij vergeet hij wel dat hij zijn volk binnen de EU daarmee ook een troebel, zeer ongenuanceerd imago bezorgt. Het is nog niet zo heel lang geleden dat Nederlanders vergeleken werden met de Duitse kamparts Mengele, in de buitenlandse media werd het toenmalige euthanasiedebat uitgelegd alsof in Nederland iedereen die niet mee kon komen aan het gas moest. Er zijn Hongaren die zich nu naar niet-Hongaren toe, op z'n zachtst gezegd, aardig voor lul voelen staan.
Het te gretige, wellicht roekeloze, initiatief van Orbán om het debat over de doodstraf aan te zwengelen komt veel meer voort uit het feit dat de extreemrechtste Jobbik partij, voorstander van de doodstraf, de regeringspartij Fidesz in de nek hijgt. Dat Orbán nu opeens het volk wil laten meedenken en meepraten (ook over het immigratievraagstuk, ook al zo’n Jobbik thema) komt voort uit angst voor het verlies van zijn positie. In de vijf jaar dat zijn regering aan de macht is, is er nog nooit een openbaar debat over welk belangrijk onderwerp dan ook gevoerd. De nieuwe grondwet, de mediawet en nog meer andere wetten werden met weinig overleg vooraf snel en accuraat ingevoerd en pas als de Europese commissies, of rechters in Hongarije zelf, op basis van de regelgeving bezwaar maakten, werd er schoorvoetend op details het een en ander aangepast.
Enfin, de vrede lijkt dus nu weer hersteld. Orbán blijft binnen de EU. Hoewel hij niet meer van z'n imago van dictator af zal komen nu overal in de internationale media het videofilmpje te zien is geweest waar Jean-Claude Juncker hem begroet op de EU top in Riga. 'Vriendschappelijk lolletje onder elkaar, ik noem hem al twee jaar zo', aldus Juncker in de Süddeutsche Zeitung.
.
>>>> Tom de Smet
>>>> Illustratie bovenaan: De marteling en terechtstelling van György Dózsa, zowel de Hongaren als Roemenen claimen hem als nationale held.