Geloof en bijgeloof in Nagypalli Pince Galéria
Maandag 22 december 2008 - Geloof en bijgeloof in de Hongaarse (volks)kunst zullen centraal staan tijdens de jaarlijkse expositie in de Nagypalli Pince Galéria die van 1 mei tot september 2009 open is voor het publiek. Dat meldt Frouke Schouwstra in een reactie op het artikel ‘December: een maand vol Hongaarse volksgebruiken' op Hongarije Vandaag van afgelopen vrijdag.
Frouke vult het verhaal op Hongarije Vandaag aan en geeft nadere uitleg:
In het kader van die tentoonstelling hebben we twee Hongaarse houtsnijders gevraagd zo'n stoeltje te maken. Op dat verzoek begonnen beider ogen te glinsteren en beiden kenden het verhaal heel goed. Hoeveel soorten hout je moet gebruiken is ter discussie: de een zegt 9, de ander 13! En dat in zo'n klein stoeltje! Op zijn minst moet er het volgende lijstje houtsoorten in verwerkt worden: acacia, kornoelje, zilverden, sleedoorn, jeneverbes, peer, eik, roos, en mispel.
Wij wachten in spanning af wat de beide kunstenaars ervan maken en hopen de beide stoeltjes komend jaar dus te kunnen tonen.
In elk geval hebben ze beloofd er op 13 december aan te beginnen en hem op 24 december klaar te hebben, zoals het hoort dus. Wat ze er dan mee zouden moeten doen laten ze achterwege..want anders bleef er geen stoeltje over!
Het is namelijk de bedoeling dat de maker met het stoeltje naar de nachtmis gaat op de 24ste en er dan in de kerk bovenop gaat staan. Zo kan hij zien wie er een heks is! Die dames dragen namelijk horentjes bovenop hun hoofd, verstopt in hun haren. Maar...... je neemt een enorm risico, de heksen zien jou natuurlijk op dat stoeltje staan en komen onmiddellijk achter je aan! Dan is het zaak om te maken dat je wegkomt! De kerk uit en rennen (met stoel onder je arm). Heel handig (wat zeg ik, van levensbelang!) is het dan om een zak maanzaad bij je te hebben. Dat strooi je achter je en het is het lot der heksen dat ze dan eerst al die zaadjes moeten oprapen vóór ze verder kunnen. In die tijd kun je net je huis bereiken en het stoeltje in het vuur gooien! Geen heks kan dan meer bewijzen dat jij het was...Gered dus! Vandaar dat er dus eigenlijk nooit een Luca szék meer te vinden is.....
Op het tekeningetje zie je de stoeltjesmaker rennen en het maanzaad strooien.
Het werken aan het stoeltje moet heel langzaam, elke dag tussen 13 en 24 december een stukje. Vandaar de staande uitdrukking in het hongaars: ‘készült mint a Luca szék', het gaat zo langzaam als een Luca stoeltje, als iets maar niet of heel traag voor elkaar komt.