Bijzondere regio's van Hongarije: de Őrség

Woensdag 3 maart 2010 - Onder de noemer 'Bijzondere regio's van Hongarije' neem ik u mee naar verschillende streken die bij buitenlandse toeristen wat minder bekend, maar niettemin de moeite van een bezoek waard zijn. In dit eerste deel nodig ik u uit om het Nationale Park Őrség in West-Hongarije te verkennen. Deze landstreek ligt op het kruispunt van drie landen, Hongarije, Oostenrijk en Slovenië, en is als vakantiebestemming aantrekkelijk en interessant voor diegenen die rust en ruimte zoeken en van wandelingen in de natuur en een landelijke omgeving houden.

Dit geheimzinnige gebied was eeuwenlang zó ontoegankelijk en afgesloten van de wereld, dat de oude bossen en de harmonie tussen bewoners en natuur er intact zijn gebleven. Hier kunt u bijzondere planten- en diersoorten tegenkomen, zoals bijvoorbeeld de lápi tarkalepke (Moerasparelmoervlinder - Euphydryas aurinia) en de zeldzame zwarte ooievaar. Het glooiende landschap wordt doorsneden door verschillende beken en telt daarnaast veel natuurlijke maar ook kunstmatige meertjes, zoals Vadása-tó.

Speciale rol

Sinds de vorming van de Hongaarse staat rond het jaar 1000 is Őrség al een grensgebied, dat lange tijd een speciale rol vervulde als verdedigingslinie van het Hongaarse kerngebied tegen aanvallen vanuit het westen. In ruil daarvoor hebben de hier liggende gemeenten meer bestuurlijke vrijheid gekregen. Om de dorpen en huizen beter te kunnen beschermen tegen aanvallen vanuit het westen heeft de bevolking zich de op de vele heuvels gevestigd. De nederzettingen hebben daarom een karakteristieke dorpsstructuur en speciale bouwwijzen die in de dorpen en ook in het openluchtmuseum van Szalafő kunnen worden bezichtigd. In veel dorpen waar er geen kerk aanwezig is, staat er vaak een houten klokkentoren zoals de beroemde klokkentoren in Pankasz. Omdat in deze streek de grond geen goede mogelijkheden bood voor landbouw, waren vooral pottenbakkerij, bijenteelt en bosbouw hier de meest geschikte middelen van bestaan. In het dorp Magyarszombatfa kunt u in het Tájház (landhuis) zien hoe hoe mensen hier vroeger leefden en werkten. Ook kunt er handgemaakt aardewerk, serviesgoed en kruiken kopen.

De Gele Lelie route

Deze regio is langs verschillende uitgestippelde routes (tanösvény) te verkennen, zowel te voet als op de fiets. Met name de in 2004 geopende Sárgaliliom tanösvény (Gele Lelie route) is aan te bevelen. Die leidt vanaf Velemér, waar een klein dertiende eeuws kerkje staat met een prachtige lichtval door de ramen, tot aan Magyarszombatfa. De hier bekende gele lelie heeft trouwens ook een interessante achtergrond. Deze lelie is namelijk voor het eerst beschreven in de zestiende eeuw door de Nederlandse geleerde en botanicus Carolus Clusius (1526-1609) in zijn flora van de Oostenrijkse en Hongaarse plantenwereld uit 1583 (Rariorum aliquot stirpium, per Pannoniam, Austriam, & vicinas quasdam provincias observatarum historia). Ook nam Clusius bollen ervan mee naar Nederland, waaruit door veredeling verschillende nieuwe leliesoorten zijn ontstaan. Deze route kwam mede tot stand door de financiële ondersteuning vanuit de Nederlandse ambassade.

Bloeiende bomen en Dödölle

Het voorjaar is misschien wel de beste tijd om deze streek te bezoeken, omdat dan overal de tulpenbomen in de voortuinen van huizen in volle bloei staan. Ook kan er in die tijd een oude Hongaarse traditie meebeleefd worden: in sommige gemeenten is het planten van meibomen nog steeds een jaarlijks terugkerend ritueel om de liefde voor een meisje uit te drukken en het geldt als symbool van vruchtbaarheid. Ten noordwesten van het Nationale Park Őrség ligt vlakbij Kám het Jeli Arborétum, een botanische bomentuin waar in dit jaargetijde de vele rododendronstruiken in volle bloei zijn te bewonderen.
In veel dorpen vindt u overigens gezellige restaurants waar u de specialiteiten van de streek kunt proeven. Zo mag u de soep van eekhoorntjesbrood, de tökös-mákosrétes, strudel met pompoen-maanzaadvulling, en de specialiteit van Őrség, Dödölle, gebakken stukjes aardappeldeeg met zure room en gebakken ui, zeker niet laten staan.

>>>> Door:

Krisztina Soós

>>>> Informatie:

Őrség National Park Engelstalig, ook voor Tourinform