'Ik zie jou! En jij mij?'

Maandag 21 juni 2010 - Je zou er zomaar aan voorbij lopen en dat is wat we meestal doen. Dak-en thuislozen op straat en in de parken, in onderdoorgangen van de metro of wonend in een portiek, we kijken er niet graag naar. En als we al naar hen kijken, dan met licht geirriteerde blik net langs hen heen en hun ogen vemijdend. Ze zouden ons maar eens aanspreken. Dan moet je een keuze maken, loop ik door of blijf ik staan? Negeren is het meest gemakkelijk.

'Látlak! És te engem? Ik zie jou! En jij mij?' Dat is het motto van een fototentoonstelling die te zien is bovenaan de Gödör Klub in het centrum van Boedapest. De glazen randen tussen Gödör Klub en park zijn beplakt met uitvergrote foto's gemaakt door twaalf daklozen. Zij trokken een week met camera door de stad, en fotografeerden hun dagelijks leven. Wat zien zij, wat denken zij en wie zijn op straat hun vrienden? Met een dertigtal foto's vormen hun verhalen een bescheiden onderdeel van de openbare ruimte. Je zou er zomaar aan voorbij lopen, als je niet goed kijkt dan vallen ze amper op. Maar als je blijft staan, dan zie je een deel van hun leven. Je hoeft ze er niet eens recht voor in de ogen te kijken.

Er hangen foto's die getuigen van humor, van verdriet, van mystiek en poëzie. Ook zijn er foto's te zien van schrijnende omstandigheden in de Boedapester stadsjungle. Bij elke foto is een tekst te lezen, geschreven door de maker van de foto. De teksten geven soms een helder en relativerend commentaar. Zoals bij de foto van de oude telefooncellen vol lappen en dekens op het Moskva tér in Buda, een groot plein waarop en waaromheen tientallen daklozen hun 'thuis' hebben: 'Moskva tér. Als we het zo bekijken, dan is het een hotel'.

Zondagmiddag, ik loop naar de tentoonstelling. De zon schijnt en het is warm. Bovenaan de Gödör zitten twee mannen in de schaduw van de bomen op een bankje. De ene kijkt voor zich uit, de ander leest een boek. Op de achtergrond speelt zachtjes klassieke muziek uit een radiootje. De ene vraagt mij om een sigaret, de ander blijft lezen. Ik geef er twee, ook voor de ander. Ik zit een stukje verderop en we steken alledrie onze sigaret op. We knikken naar elkaar. Nog geen twee minuten daarvoor, een paar straten terug, liep een boze dakloze alcoliste vijftig meter met mij op. Ze wilde weten waar ik naar toe ging, en ze wilde geld. Op twee korte antwoorden na negeerde ik haar en keek ik recht voor mij uit. Ze haakte uiteindelijk af en liep mopperend terug naar haar vrienden bij de parkeergarage. Wanneer sta ik stil, en wanneer loop ik door?

De fototentoonstelling is nog tot 9 juli 2010 te zien, buiten bovenaan de Gödör Klub aan het Deák Ferenc tér in Boedapest. De Stichting LÁT-LAK organiseert behalve deze tentoonstelling op 1 juli bij Gödör ook een actie om kleding en andere materialen die daklozen kunnen gebruiken in te zamelen.

>>>> Tom de Smet